Programma 2024

Alle kerncijfers tonen dat Herent goed bestuurd wordt. Het toenemend aantal inwoners met een goed inkomen, waardevol woningpatrimonium en bedrijven groot en klein vormen de solide basis voor de gemeentefinanciën. Die worden zorgvuldig en toekomstgericht beheerd: de gemeente investeert continu, zonder zotte uitgaven, in noodzakelijke infrastructuur en meer en betere dienstverlening, met een competent en gemotiveerd ambtenarenkorps.

Maar er zijn uitdagingen. Door corona en de energie- en bouwmaterialencrisis zijn veel projecten vertraagd en is er een (te) groot overschot op de exploitatierekening. Anderzijds zal de vergrijzing ervoor zorgen dat ook in Herent de verhouding actieven/niet actieven ongunstiger wordt, met minder belastinginkomsten tot gevolg. Het personeelsbeleid staat voor de moeilijke taak om de gemeentelijke bestuurskracht op peil te houden door competente profielen aan te trekken en te behouden. Tot slot is er de drang tot schaalvergroting, een toverspreuk voor meer “efficiëntie”, die het voortbestaan zelf van onze hechte Herentse gemeenschap zou kunnen bedreigen.

De voorstellen en acties hieronder bieden een antwoord op deze uitdagingen.

1.1 Speerpunt 1: Herent blijft Herent – geen fusie met studentenstad Leuven

Waarom Herent geen fusie nodig heeft

• Herent is met ruim 23.000 inwoners groot genoeg om zichzelf te besturen;
• Herent is financieel sterk, voor optimale dienstverlening en investeringen, met een begroting volledig op orde, een stevige belastbare basis die jaar na jaar nog verbetert en een schuldgraad die beduidend lager is dan het Vlaams gemiddelde en al vele jaren trendmatig daalt.
• De gemeentelijke administratie beschikt over voldoende expertise om alles op te nemen wat redelijkerwijs op gemeentelijk niveau hoort, waar nodig aangevuld met intergemeentelijke samenwerking.
• Daardoor staat de Herentse infrastructuur, evenwichtig gespreid over de deelgemeenten, op punt en is de dienstverlening naar de inwoners toe goed uitgebouwd en professioneel.

Waarom een fusie met studentenstad Leuven nadelig zou zijn voor de Herentenaren

• Herent is een overzichtelijke, levende gemeenschap waar mensen elkaar en de bestuurders persoonlijk kennen en waar men als nieuwkomer snel thuis is. Herent verdrinken in een te grote onpersoonlijke stad maakt ons gemeenschapsgevoel kapot.
• Een stad focust op andere problemen, met andere oplossingen:
  • democratisch deficit door een veel grotere afstand tussen bestuur en inwoners, ondanks mooie maar holle beloftes over blijvende ‘nabijheid’ en over ‘participatie’ en ‘inspraak’;
  • voor ruimtelijke ordening en wonen wordt Herent een uitbreidingsgebied voor Leuven, met verstedelijking, verdichting en inpalmen van kostbare open ruimte en natuur;
  • inzake mobiliteit, ordehandhaving en veiligheid hebben wij geen boodschap aan de Leuvense aanpak of ideologie, oplossingen moeten vertrekken vanuit onze Herentse realiteit.
• Tenslotte, iets wat technocraten al eens vergeten: groter is niet per se beter. Grotere gehelen werken soms net minder efficiënt, of zijn minder flexibel – anders liep het hier toch nog vol dinosaurussen?

Besluit

Wij kiezen voor Herent, niet voor een mini-Leuven. We willen geen stadsbeleid in Herent: geen anti-auto ingrepen, geen torenhoge schulden, geen hoogbouw of volbouwen van landbouwgrond… N-VA Herent kiest voor 3 volwaardige dorpskernen met een eigen profiel.

N-VA Herent verzet zich resoluut tegen een fusie met studentenstad Leuven!

1.2 Gezonde financiën

In 2013 erfden we een financiële toestand die aanzette tot voorzichtig en zuinig beleid. De gemeente investeerde stevig (en verstandig) in een nieuw gemeentehuis (2012), met als gevolg een schuldgraad ruim boven het Vlaams gemiddelde. Intussen is dat probleem dankzij voorzichtig beleid helemaal van de baan, zonder in te leveren op dienstverlening of noodzakelijke investeringen. De schuld per inwoner daalde continu en ligt nu onder het Vlaams gemiddelde. Daardoor hebben we nu de financiële armslag om onze voorstellen te realiseren, en zelfs om de belastinglast voor onze inwoners te verlagen!

Speerpunt 2: Lagere belastingen – 1 miljoen minder

N-VA Herent heeft de gemeentelijke financiën blakend gezond gekregen - zodat we een deel aan onze inwoners kunnen teruggeven zonder de werking en verdere investeringen in het gedrang te brengen. Tijd om de lasten te verlagen!

Achtergronden

• Zoals de grafiek (bron: VVSG-tool) toont, heeft N-VA Herent de schuldgraad per inwoner van Herent (donkerpaars) stevig verlaagd, van 1900€ per inwoner in 2014 tot 630€ in 2023. Daarmee scoren we nu véél beter dan het gemiddelde van Vlaanderen (geel) en een groep vergelijkbare gemeenten (lichtpaars). Het concreet gevolg is dat we elk jaar minder geld kwijt zijn aan aflossingen en intresten!
• De inkomens van onze inwoners en een patrimonium van waardevolle woningen vormen een solide belastbare basis voor de gemeentefinanciën. De toename van onze bevolking, de stijging van de inkomens en investeringen in nieuwbouw en renovatie maken die jaar na jaar nóg steviger.
• Covid en de oorlog in Oekraïne hebben geleid tot hogere materiaalkosten, hogere energieprijzen en hogere lonen (opgevangen door gezonde financiën en zuinig beleid), maar ook tot vertraging bij geplande projecten, minder uitgaven dan oorspronkelijk begroot en dus een aanzienlijk overschot op de exploitatierekening van zo’n 10 miljoen euro, bovenop al de gereserveerde investeringsbudgetten.

Bijgevolg…

De gemeente mag geen spaarbank zijn die het geld van de inwoners oppot. Dankzij de opgebouwde reserve en de verwachte inkomsten is er voldoende financiële armslag om Herent beter en mooier te maken, en ook om onze burgers een deel terug te geven door een belastingvermindering.

Een belastingtarief volgens de uitgaven: N-VA Herent gaat voor 1 miljoen minder!

1.3 Personeelsbeleid

De gemeente heeft veel meer taken dan vroeger - ook door (te) veel regels. Herent heeft de organisatorische competentie en financiële kracht om dit op te nemen, met het juiste personeel. In de huidige krappe arbeidsmarkt moeten niet alleen de juiste competenties aangetrokken worden, er moet ook gezorgd worden voor continuïteit. Zich gewaardeerd voelen en zich kunnen ontplooien zijn daarbij belangrijk motivatoren.

Concrete acties

• Goede balans tussen leidinggevenden en personeelsleden van de organisatie.
• Stimuleren van horizontale promoties, op basis van expertise.
• Regelmatige tevredenheidsmeting met opvolging.

1.4 Communicatie en inspraak

De gemeente moet inwoners op tijd en volledig informeren over al wat hen aanbelangt. Inwoners moeten ook gehoord worden, via goed gestructureerde inspraakprocedures, liefst al in een vroeg stadium van ideeën, plannen en projecten. Communicatiemiddelen evolueren snel: nieuwe kanalen zoals facebook moeten optimaal gebruikt worden. Wie omwille van leeftijd, financiële middelen of ontoereikende vaardigheden die nieuwste media niet gebruikt, mag niet in de kou blijven staan: er moet altijd ook niet-digitaal gecommuniceerd worden.

Concrete acties

• Systematiseren en stroomlijnen van de vele inspraakprocedures.
• Ontvangst en ‘inburgering’ van nieuwe inwoners verder uitwerken, via infopakket, welkomstreceptie, (virtuele) wandeling of rondrit door de gemeente, oriënteren naar lessen Nederlands, …
• Inzetten op een gemeente-app, voor directe toegang tot diensten en info via uw smartphone.
• Regelmatige informatiemomenten in elke deelgemeente, over de stand van zaken van lokale dossiers en voorgenomen projecten.
• Mogelijkheid tot trouwen buiten De Kouter, op een mooie plek in Herent.

1.5 Intergemeentelijke samenwerking

Voor sommige zaken is het weinig zinvol om die op gemeenteniveau uit te voeren en kan er beter met andere gemeenten afgesproken worden om de krachten te bundelen (1). Herent maakt op dit moment al deel uit van een groot aantal samenwerkingsverbanden, op tal van domeinen en met een wisselend aantal andere gemeenten (zie website https://www.herent.be/intergemeentelijke-samenwerkingsverbanden). Daarnaast zijn er ook afspraken met andere gemeenten om gezamenlijk iets voor de inwoners te realiseren (2). N-VA Herent zal alle verdere kansen tot samenwerking aangrijpen als de ideale manier om schaalvoordelen te realiseren waar nuttig en nodig, zonder logge en inefficiënte mastodonten te creëren.

Voorbeelden van samenwerkingsverbanden:

politie HerKo, Brandweerzone HVZ Oost Vlaams-Brabant, crematorium Hofheide, Interleuven, Ecowerf, IGO, IT-punt, Poolstok, Creat, Regionaal Landschap Dijleland, scholengemeenschap Midden Vlaams-Brabant, Sportregio Dijle- en Hageland, Woontrots, Iverlek, Eerstelijnszone Leuven Zuid, Erfgoedstichting Vlaams-Brabant, IOED Winar, Gezinszorg Pluim, Logo Oost-Brabant, UitPas, Vervoerregio Leuven.

[1] Voor het crematorium Hofheide in Holsbeek werkt Herent bijvoorbeeld samen met 27 andere gemeenten van het arrondissement Leuven.

[2] Recent voorbeeld is deeltijds kunstonderwijs muziek en woord in samenwerking met SLAC (https://www.slac-conservatorium.be/herent)

Herent kan nog méér een plek worden waar Herentenaren graag wonen. Daarbij is de openbare ruimte waarbinnen we ons bewegen en elkaar tegenkomen erg belangrijk: de straten en pleinen, de parken en ontmoetingsplekken, de wandelpaden en groengebieden, de vele speelpleintjes... Die openbare ruimte moet gezellig, veilig, mooi en groen zijn, en op die manier Herent en de Herentenaren verbinden.

Goed onderhoud is essentieel zodat de ontmoetingsplekken niet alleen mooi ogen, maar ook voor iedereen bereikbaar, toegankelijk en veilig zijn. Liefst met een juiste balans tussen netheid en natuurwaarde.

Onze inwoners moeten veilig zijn op straten, pleinen en paden zonder onnodig of te snel verkeer en alles moet toegankelijk blijven. Elk vervoersmiddel heeft een plaats: de auto, de fiets, het openbaar vervoer of te voet.

Bij alle ingrepen in onze openbare ruimte en mobiliteit houden we steeds de lange termijn voor ogen: nieuwe maatregelen mogen geen hypotheek leggen op voorgenomen plannen. De bescherming van de open ruimte door het gemeentelijk Ruimtelijk uitvoeringsplan “Open Ruimte” blijft gegarandeerd, zodat er geen nieuwe woongebieden bijkomen in de gemeente.

2.1 Ontmoetingsplekken

De openbare ruimte vervult veel functies tegelijk: verkeer, vervoer, verkoop (markt), horeca, recreatie, ontspanning, natuurbeleving en natuurwaarde, … maar de eerste en misschien wel de belangrijkste is een plaats waar mensen elkaar ontmoeten. Dat is in de verdrukking geraakt door het verdwijnen van vroegere spontane ontmoetingsplekken zoals buurtwinkels of cafés, maar ook doordat de auto veel beschikbare ruimte inpalmt.

Om onze Herentse gemeenschap levend te houden, hebben we cultuur en evenementen nodig, maar ook nieuwe plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten: pleinen, parken, banken, hanghoeken, rustige straten, buurthuizen. Een omgeving waarin ook cafés en eetgelegenheden, terrassen en winkels kunnen floreren.

Concrete acties

Beleid, algemeen

• Aankoopfonds en aankoopbeleid ‘Openbare ruimte’ voor het snel en flexibel verwerven van waardevolle tuinen, parkgebieden, gronden of woningen die te koop worden aangeboden.
• Budget en aankoopbeleid voor kunst in de openbare ruimte.
• Bankenplan (rustbanken in de wijken en buurten en langs de wandelpaden) en infrastructuur om bewegen en sporten te stimuleren - zie 8.2 Andere sportinfrastructuur.
• Onthardingsbeleid voor betere waterhuishouding en meer groen - zie 4.1 Milieubeleid.

Beperkte ingrepen, korte termijn

• Ontmoetingsplek rond kerk Winksele met bloemen en struiken, banken en speelwater.
• Een toekomstvisie voor het park Betlehem, in samenspraak met de eigenaars.
• Stille Tuin in Van Bladelstraat heraanleggen en toegankelijker maken.
• Eenvoudige tribune bij het skatepark (Sporthal Bart Swings) voorzien tegen de helling.
• Begraafplaatsen zorgvuldiger onderhouden, met openbare toiletten.
• Bijkomende buurthuizen als ontmoetingsplek in wijken, in samenwerking met buurtcomités.

Grote projecten, middellange en lange termijn

• Heraanleg Onze-Lieve-Vrouwplein Herent met groen, water en terrassen, na grondige haalbaarheidsstudie en bevraging van inwoners.
• Opwaardering van het Dorpsplein van Veltem: hoe maken we het plein groter, groener en gezelliger. Zou het plein kunnen ondertunneld worden voor autoverkeer?
• Een groter en natuurlijker Wildemanspark - zie 4.2 Openbaar groen.
• Haalbaarheidsstudie voor een ondergrondse parking achter De Kouter zodat er plaats komt voor een overdekte (markt)hal.
• Heraanleg van de ruimte tussen het station van Herent en het gemeentehuis De Kouter, zodat fietsers en voetgangers zich er veiliger kunnen bewegen. Ontwikkelen van een “Kouterplein”: verhuis van milieupark en loodsen, autoverkeer via een tunnel, heraanleg van de bovengrond met groen en water.
• Uitbouwen van het park IJzerenberg met kunst in de openbare ruimte – zie 7.2 cultuurinfrastructuur.
• Infocentrum en picknickplein Kareelsteen – zie 7.2 Cultuurinfrastructuur.

2.2 Speerpunt 10: Een veilig, proper Herent

Groenonderhoud is prioritair

Het openbaar groen is er voor ons allemaal, en is van ons allemaal. We dragen er samen zorg voor en genieten er samen van. De vele groenperkjes en plantsoenen, parken en speelveldjes verfraaien onze gemeente, helpen de natuur en bepalen mee hoe goed we ons hier thuis voelen. Daarom moet groenonderhoud prioritair zijn, met een doordacht jaarlijks onderhoudsplan. Door het zorgvuldig kiezen van onderhoudsarm en natuurvriendelijk groen, het opvullen van lege perken met struiken en bomen en onderhoud door deskundig personeel op het juiste moment met het juiste materiaal krijgen we een groene gemeente die er netjes én natuurlijk bijligt.

Concrete acties

• In de eerste plaats: goed onderhoud aan de hand van een structureel jaarlijks onderhoudsplan met oordeelkundige plantenkeuze, zorgvuldige planning en timing van planten, bewateren, maaien en snoeien, het tegengaan van afval en vervuiling, en het snel oplossen van gemelde problemen - steeds met oog voor de juiste balans tussen netheid en natuurwaarde!
• Door een goed uitgebouwde groendienst die beschikt over gemotiveerd personeel met voldoende kennis van zaken, aangepast materiaal en een goede leiding.
• Het bestaande algemeen meldpunt moet zo nodig verbeterd en in elk geval meer bekend gemaakt worden. Elk gemeld probleem moet een snelle opvolging krijgen, die ook aan de melder meegedeeld wordt.
• Het openbaar groen onderhouden in partnerschap met buurten, straten, verenigingen en organisaties zoals Mooimakers verhoogt de betrokkenheid en verlaagt de kost voor de gemeenschap.

2.3 Mobiliteit: toegankelijk, veilig, leefbaar, duurzaam

Herent heeft dichtbevolkte kernen in een dichtbevolkt gebied met intens lokaal en doorgaand verkeer. Op elke plek moet evenwichtig rekening gehouden worden met de belangen van wie daar woont of een handelszaak heeft en wie er voorbijkomt, te voet of per fiets, per auto, vrachtwagen of bus, en met leefbaarheid, toegankelijkheid, veiligheid en duurzaamheid. Die complexe puzzel goed leggen vereist een globaal mobiliteitsplan vanuit een langetermijnvisie.

De toegankelijkheid moet gegarandeerd blijven, ook met de auto (zij het niet langs elke route of tegen elke snelheid), vooral voor senioren, minder-mobielen en ouders met kleine kinderen.

Voor de veiligheid moet de snelheid van wagens aangepast zijn aan de omstandigheden en moet wandelen en fietsen comfortabel en veilig kunnen, in de kernen en wijken en de buitengebieden, en bovenal in de schoolomgevingen.

De leefbaarheid van woongebieden moet gegarandeerd worden door de overlast van vervuiling, lawaai, licht en drukte minimaal te houden - ook voor plant en dier overigens.

Tenslotte vereist de duurzaamheid en noodzakelijke energietransitie dat energiezuinige en koolstofarme alternatieven gestimuleerd worden: wandelen, fietsen, openbaar vervoer, deelwagens, elektrificatie.

Om die doelstellingen te bereiken moet de hele mix van mogelijkheden ingezet worden: werken aan een mentaliteitswijziging maar ook verkeersopvoeding, regelgeving inzake snelheid en voorrang en ook ingrepen in infrastructuur en handhaving.

Mobiliteitsplan

Vanuit bovenstaande uitgangspunten moet een globaal mobiliteitsplan voor Herent verder uitgewerkt en stapsgewijs uitgevoerd worden. Daarbij moet een uitgebreide inspraakprocedure alle belanghebbenden, zowel omwonenden als wie voorbijkomt, de mogelijkheid bieden om ideeën en bezwaren aan te reiken, met het oog op de best mogelijke beslissing in het algemeen belang.

Speerpunt 5: Verkeersoverlast inperken

Trajectcontrole, plaatselijk verkeer, schoolstraten

We fietsen en wandelen meer dan vroeger en laten de auto al vaker staan; lichaamsbeweging is gezond. Anderzijds is de auto voor velen onmisbaar, en zorgt deze voor een grote bewegingsvrijheid. De uitdaging wordt dan om aan ieder een plek te geven op straat, maar ook de veiligheid van de zwaksten te beschermen. Dat kan met slimme ingrepen die de bewegingsvrijheid niet onnodig beperken, maar wel snelheidsduivels en gevaarlijke toestanden een halt toe roepen, hinderlijk onnodig verkeer weren en het makkelijker en aangenamer maken om zich per fiets of te voet te verplaatsen.

Acties

• Trajectcontroles verlagen de snelheid van doorgaand verkeer en verhogen zo de veiligheid, maar zijn enkel zinvol indien gericht ingezet op doorgangswegen met dichte bebouwing en langere stukken rechte weg. Alleen wie van plan is te snel te rijden, kan daar iets op tegen hebben…
• Plaatselijk verkeer is evident waar normaal enkel bewoners en bezoekers komen, in ‘afgesloten’ woonbuurten die geen verbinding naar elders geven, maar ook elders kan het nodig zijn.
• Schoolstraten zijn belangrijk voor de veiligheid van onze kinderen. Fietsstraten waar auto’s een fietser niet mogen inhalen zijn erg zinvol op fietsroutes naar school (maar ze worden daarbuiten vaak als tergend ervaren). In de onmiddellijke omgeving van scholen komen er schoolstraten, afgesloten tijdens de schoolspitsuren maar daarbuiten gewoon open: ruimte voor de wirwar van fietsende kinderen en ouders, en veiliger op de drukste momenten.
• Sluipverkeer bannen: mensen hebben vaak het gevoel dat de eigen straat druk is omdat er velen komen die daar niks te zoeken hebben. Soms onterecht, steenwegen zijn nu eenmaal verbindingen tussen kernen ook al wonen daar intussen veel mensen; en iedereen kan buiten de eigen straat als ‘sluipverkeer’ bestempeld worden. Maar vaak ook terecht: auto’s doorkruisen woonwijken om files of verkeerslichten te ontwijken en vrachtwagens omzeilen zo de kilometerheffing. N-VA Herent wil dat soort sluipverkeer tegengaan door gerichte en intelligente maatregelen zoals een doorrijverbod gecontroleerd door ANPR-camera’s.

Speerpunt 6: Eigen bus tussen Veltem, Winksele en Herent

Verbonden zijn en blijven

De Lijn heeft in zijn recente reorganisatie bus 652, die de centra van Veltem, Winksele en Herent met elkaar verbond, afgeschaft. Dat betekent niet alleen een vervoersprobleem voor veel mensen zonder alternatief, het knipt ook de band door tussen onze deelgemeenten. Onderhandelen met De Lijn lijkt hopeloos en levert misschien niet eens de beste oplossing op: bussen op vele tijdstippen bijna leeg laten rijden is zinloos en een belbus vormt nog een hoge drempel.

Onze oplossing: een eigen busverbinding!

Een bus tussen Herent, Winksele en Veltem is nodig zodat ook wie geen auto heeft nog naar het gemeentehuis, de bibliotheek, LDC d’Ontmoeting, de Voedselbank, de wekelijkse markt, de middelbare school Velt en straks het zwembad kan komen. Er moet terug een busverbinding komen, want wij zijn toch één dorp? Het rittenschema van zo’n Herentbus moet na onderzoek precies op de behoeften afgestemd worden, goede communicatie moet ervoor zorgen dat elke potentiële klant op de hoogte is van het bestaan en van de rijtijden, die regelmatig geëvalueerd en zo nodig aangepast worden.

Andere concrete acties

• Schoolomgeving veilig maken - zie 2.6 Schoolomgevingen.

Beleid, algemeen: regelgeving, signalisatie, handhaving

• Snelheidsbeperkingen worden strikt en in de praktijk afgedwongen, op diverse manieren: duidelijke signalisatie, snelheidsverlagende weginfrastructuur, gerichte en intensieve controles.
• Globale studie naar ‘sluipverkeer’ in Herent, met passende maatregelen.
• De voorrangsregels op kruispunten worden duidelijker, consistenter en veiliger gemaakt.
• Signalisatieborden nakijken en verwijderen of vervangen van niet-conforme en tegenstrijdige borden.
• Verkeersopvoeding en sensibilisering door en voor jong en oud.

Infrastructuur

Algemeen: wegen en verbindingen

• Essentieel en absoluut prioritair: goed onderhoud! - zie 2.2 Een proper, veilig Herent.
• Heraanleg Onze-Lieve-Vrouwplein Herent - zie 2.1 Ontmoetingsplekken.
• Haalbaarheidsstudie voor een verkeersvrij Kouterplein tussen Station Herent en De Kouter door ondertunneling.
• Nieuwe verbinding Den Bremt-Persilsite onder de spoorwegbrug voor voetgangers en fietsers.
• Nieuwe verbinding Rijweg-Sporthal Bart Swings aan spoorwegbrug via trap (voetgangers) en/of hellend vlak (fietsers).
• Nieuwe verbinding Winksele-dorp-Kastanjebos voor voetgangers en fietsers via tunnel onder de spoorweg tussen Neerijsestraat en Rijkestraat.
• Betere verbinding Bovenberg-centrum Veltem voor voetgangers en fietsers via tunnel onder Brusselsesteenweg tussen Ganzemansberg en Bergstraat.
• Nieuwe woonerven, afgesloten wijken en doodlopende straten waar mogelijk en wenselijk, door afsluiten of knippen van verbindingen op wegen die geen verbinding tussen kernen vormen.
• Tunnels voor voetgangers en fietsers onder de Omleiding ter hoogte van de Belsenakestraat en de Tildonksesteenweg.
• Roeselberg-fietsbrug over Mechelsesteenweg ter hoogte van de kapel, als verbinding van wandelpaden en fietsroutes en als ecoduct voor dieren.
• Veilige oversteekplaats voor fietsers en wandelaars, bij voorkeur via een tunnel, over/onder de Mechelsesteenweg tussen de Sint-Benedictusstraat en de Dorenstraat.
• Tractorsluis Groenstraat verbeteren.

Voetgangers (inclusief minder mobielen)

• Goed onderhoud van voetpaden, vooral ten behoeve van senioren en minder mobielen, en verbetering van het bestaande meldpunt met snelle en efficiënte opvolging van klachten.
• Alle oversteekplaatsen op rolstoelvriendelijkheid evalueren en problemen oplossen.
• Obstakels op voetpaden inventariseren en systematisch verwijderen.

Fiets

• Fietsbeleidsplan: geïntegreerd fietsnetwerk uitstippelen, bovenlokaal fietspadennet verder uitbouwen, bestaande fietspaden conform maken, ook aandacht voor onverharde paden en routes.
• Goed onderhoud van fietspaden.
• Obstakels op fietspaden inventariseren en systematisch verwijderen.
• Fietsstraten opvallender aanduiden, regels (niet inhalen!) duidelijk communiceren en handhaven.
• Veilig maken van gevaarlijk fietskruispunt aan station Herent tussen fietssnelweg F3 en lokale fietsverkeersstroom vanuit de stationstunnel door snelle voorlopige ingrepen; in afwachting van een structurele oplossing voor de zone Kouter/Spoorwegstraat, met eventueel ‘Kouterplein’, ‘Kouterpark’, behoorlijke voetpaden en verbrede fietssnelweg F3 - zie 2.1. Ontmoetingsplekken.
• Betere fietsverbinding Brusselsesteenweg-Mechelsesteenweg via Vlietstraat naast E314.
• Meer en betere fietsenstallingen, overdekt en op centrale en drukbezochte plekken.
• Schuilhokjes en/of afdakjes langs de fietssnelweg F3, tegen plotse regen.

Auto

• Versnelde maar evenwichtige verdere uitbouw van publieke laadpalen – echter zonder overdreven beslag op de openbare ruimte en ‘gewone’ parkeergelegenheid.
• Infrastructuur en systemen voor deelwagens verder uitrollen.
• Bestaande randparkings op wandelafstand van de centra bekender maken en beter signaleren.
• Haalbaarheidsstudie voor extra parking Omleiding via overkapping van de verzonken Omleiding tussen Wilselsesteenweg en spoorweg (tevens pendelparking voor treinreizigers met rechtstreekse toegang tot de sporen).
• Bijkomende kortparkeergelegenheid ten behoeve van de afhaalrestaurants op en rond het Onze-Lieve-Vrouwplein. - zie 2.1 Ontmoetingsplekken.

Openbaar vervoer

• Vraag (met Kortenberg en Zaventem) aan NMBS voor latere treinen van/naar Brussel en Leuven.
• Voldoende en gratis parkeergelegenheid voor auto’s en fietsen bij de stations Herent en Veltem. Een extra parking ‘Omleiding’ vergroot dat aanbod, met directe toegang tot de sporen.

2.4 Groen in de openbare ruimte

Herent is een groene gemeente, met een open ruimte die al decennia intact wordt bewaard en met veel natuur op wandelafstand, doorkruist door wandel- en fietspaden. Ook de kernen en wijken hebben veel grote en kleine stukken openbaar groen, onder de vormen van parken en parkjes, bomen en haagkanten, bloemenweiden en borders, speeltuinen. Dat openbaar groen moet bewaard, goed onderhouden en verder uitgebreid worden, zowel in de kernen en wijken als in de buitengebieden. Tussen groene zones creëren we verbindingen, en ook op andere manieren kan de soortenrijkdom en biodiversiteit bevorderd worden - zie 4.3 Openbaar groen.

2.5 Trage wegen, wandelpaden en fietsroutes

De buurtwegen uit de Buurtwegenatlas moeten open en toegankelijk zijn ofwel geregulariseerd worden via een Gemeenteraadsbesluit (tracéverlegging of afschaffing). Het netwerk van wandelpaden en fietsroutes wordt verder uitgebreid, verbeterd, onderhouden en van signalisatie voorzien. Ze worden ook gepromoot, ten bate van de gezondheid en de lokale economie.

Concrete acties

• Infocentrum en picknickplein Kareelsteen – zie 7.2 Cultuurinfrastructuur.
• ‘Herentse kaart van de trage wegen’ maken en uitbrengen, online en eventueel op papier.
• Goed onderhoud van wandelpaden en fietsroutes om ze open en toegankelijk te houden.
• Paddenpoelen en kleine natuurvijvers op openbaar domein langs de wandelpaden, in samenwerking met buurten, organisaties of verenigingen - zie 4.5 Waterplan Herent.
• Uitbreiding van het gemeentelijk parkgebied Mollekensveld
• Uitkijktoren op Mollekensberg met zicht op Leuven en Mechelen.
• Roeselbergbrug over de Mechelsesteenweg, in combinatie met een ecoduct voor dieren.

2.6 Schoolomgevingen

De Herentse schoolomgevingen én de toegangswegen erheen moeten veilig en kindvriendelijk zijn, door auto’s verder van de schoolpoort weg te houden en door minder auto’s, aan lagere snelheid, op de toegangswegen. Daardoor wordt te voet of per fiets komen voor kinderen haalbaar en comfortabel.

Concrete acties

• Een ruime schoolzone rond elke school is autovrij bij het begin en einde van de schooltijden; kinderen worden aan de rand afgezet en wandelen al dan niet begeleid naar en van de school. Op de schoolstraten, directe toevoerwegen naar een schoolzone en in de mate van het mogelijke fietsstraten, is de snelheid permanent beperkt tot 30 km/u en wordt het gevaarlijkste verkeer (vrachtwagens en bussen) geweerd.
• Klaarovers of begeleiders zorgen voor de veiligheid aan de rand van de schoolzones.
• Verkeersopvoeding en sensibilisering brengt verkeersveilig gedrag bij.
• Elk ongeval of bijna-ongeval geeft aanleiding tot een analyse om structurele aanpassingen door te voeren om het geïdentificeerde risico te elimineren of beperken.

2.7 Water in de openbare ruimte

Meer water in de openbare ruimte, op pleinen, in parken, in speeltuinen en langs wandelpaden is belangrijk om vele redenen. Water is rustgevend en mooi, het brengt zomerse verkoeling, je kan erin spelen of zwemmen, het zorgt voor meer natuur en biodiversiteit en het biedt bescherming tegen de klimaatopwarming, zowel bij droogte (reservoir), hitte (afkoeling) als zware regenval (buffer). Concreet willen wij water in het Wildemanspark, Bachterveld en het Park IJzerenberg, op het vernieuwde Onze-Lieve-Vrouwplein en Dorpsplein van Veltem, bij de kerk van Winksele en als paddenpoel langs de wandelpaden. Daarbij is het echter van het allergrootste belang om altijd en overal de veiligheid te garanderen, vooral voor jonge kinderen!

Zie 4.5 Waterplan Herent.

Herent is een plek waar Herentenaren graag wonen en waar velen willen komen wonen. Maar onze ruimte is niet onbeperkt. Op een relatief kleine oppervlakte wordt heel wat gecombineerd en verzoend: wonen, industrie, diensten en handel, mobiliteit en transport, landbouw, recreatie en natuur. Herent heeft nu 61% open ruimte en 39% ‘ruimtebeslag’ voor allerlei activiteiten, met 16% verharding. Dat ruimtebeslag nam de laatste 10 jaar toe met zowat 10 voetbalvelden per jaar, en ligt net als de verharding beduidend boven het Vlaams gemiddelde. Om Herent leefbaar te houden moeten we de bestaande open ruimte en natuur minstens in stand houden. De verharding mag niet onbeperkt toenemen, er moet netto onthard worden.

Herent is populair als woonplek, de huizenprijzen liggen hoog en stijgen. Voor veel jonge mensen uit Herent of huurders met beperkte financiële middelen, wordt Herent onbetaalbaar. De gemeente kan hier weinig invloed op uitoefenen: de ligging en aantrekkelijkheid van Herent is een feit, het aanbod van bouwgrond blijft beperkt als we Herent open en groen willen houden, de weerstand tegen ‘appartementisering’ om het landelijke karakter te bewaren blijft behouden… Ondanks de beperkte mogelijkheden, kunnen we actie ondernemen: zie 3.3 Meer woonkansen.

Tenslotte is er de vergrijzing: het aantal (hoog)bejaarden in Herent zal sterk toenemen, met gevolgen voor wonen - zie 10.5 Wonen en blijven wonen.

3.1 Open ruimte bewaren

Het aandeel van de open ruimte (landbouw, weiden, natuur) ligt in Herent met 61% lager dan het Vlaams gemiddelde. Ook de verharding, 16%, is relatief hoog en stijgend. Die trend kunnen we ombuigen om Herent aangenaam en groen te houden voor de inwoners.

Concrete acties

• Een gemeentelijk Onthardingsplan zorgt dat de totale verharding in Herent afneemt ; dat is gunstig om overstromingen te voorkomen. Extra verharding op de ene plek wordt gecompenseerd door ontharding voor insijpeling en waterbuffering. Het plan omvat een inventarisering, een beleid voor de gemeentelijke eigendommen en een stimuleringsbeleid naar de inwoners toe.
• Geen open ruimte beplanten met zonnepanelen of zonnecollectoren! Ook al zijn die belangrijk voor de energietransitie en renderen ze misschien meer dan landbouw.
• Het aankoopfonds en aankoopbeleid ‘Openbare ruimte’ (zie 2.1 Ontmoetingsplekken) wordt ook gebruikt voor het verwerven van terreinen, ook in woongebied, die als groengebied opengesteld kunnen worden. Zo worden ze gevrijwaard van verharding en kunnen ze een rol spelen als verkoeling bij hittegolven en buffer bij wateroverlast.

3.2 Aangenaam en veilig wonen

Veel dat het wonen in Herent aangenaam maakt, wordt al elders in dit document vermeld: ontmoetingsplekken (punt 2.1), groen in de openbare ruimte (punt 2.3), trage wegen, wandelpaden en fietsroutes (punt 2.5), sociale ondersteuning (punt 6)  en een groot aanbod van cultuur (punt 7) en sport (punt 8).  Maar het is minstens even belangrijk om veilig te wonen: met veilig verkeer (punt 2.2) en rustige schoolomgevingen (punt 2.6), maar ook gevrijwaard van wateroverlast en beschermd tegen misdaad.

Wonen met te veel of te weinig water

Zie 4.5 Waterplan Herent

We ondervinden meer perioden van droogte en van intense neerslag. Het beleid moet op beide voorbereiden en de gevolgen ervan proberen te milderen:

• Het aankoopfonds en aankoopbeleid ‘Openbare ruimte’ (zie 2.1 Ontmoetingsplekken)  kan gebruikt worden om woningen met een verhoogd risico op waterschade te verwerven en het wonen in overstromingsgebied te beperken en geleidelijk te laten uitdoven.
• Buffers tegen overstroming aanleggen die tegelijk kunnen dienen als waterreservoir voor droogte: reservoirs op beken, wadi’s, zwemvijver, natuurlijke loop beken herstellen, aanleggen van overstromingsgebieden (bv aan de voet van onze ‘bergen’).

Veilige buurten en woningen

• Het oprichten van nieuwe buurtinformatienetwerken (BIN’s) stimuleren en ondersteunen.
• Oprichten van een Vrijwilligerskorps voor crisissituaties, een Herentse ‘Burgerbescherming’ die naast de professionele hulpverleners ingezet kan worden bij crisissen zoals wolkbreuk, grote brand, watertekort, hittegolf, ... – zie 6.1 Sociaal beleid tegen armoede, eenzaamheid en uitsluiting.

3.3 Meer woonkansen

Ondanks de beperkte mogelijkheden van het beleid om iets te doen aan de hoge woonprijzen, kunnen toch maatregelen genomen worden om bepaalde doelgroepen te helpen.

Concrete acties

• Senioren begeleiden bij het zoeken naar de voor hun levenssituatie meest geschikte woonvorm, via het Steunpunt Senioren – zie 10.2 Steunpunt Senioren en 10.5 Wonen en blijven wonen.
• Het neveneffect daarvan kan zijn dat grotere huizen vrijkomen, een kans voor kinderen van inwoners die hier willen blijven wonen en een gezin stichten.
• Het is niét de bedoeling om overal appartementen en meergezinswoningen te doen verrijzen, maar het delen van bestaande woningen (cohousing, kangoeroewonen, zorgwonen) moet onder bepaalde voorwaarden makkelijker worden.

Herent is een groene gemeente. Ondanks de ligging en aantrekkelijkheid en de groeiende bevolking is de open ruimte grotendeels intact gebleven en is er op wandelafstand van de kernen veel natuur, doorkruist door trage wegen. Die natuur moeten we bewaren en zoveel mogelijk onderling verbinden. Maar ook de kernen en wijken kunnen leefbaarder worden, door creatie van openbaar groen en water, betere lucht, minder lawaai- en lichthinder en minder afval.

4.1 Milieubeleid

• Aankoopfonds en aankoopbeleid ‘Openbare ruimte’, ook voor waardevol groen: parken, tuinen, ecologische verbindings- en uitbreidingsgronden, woningen die zonevreemd of in overstromingsgebied liggen – zie 2.1 Ontmoetingsplekken.
• Blijvende samenwerking met Natuurpunt voor het onderhoud en het verbinden van natuurgebieden.
• Inzetten op de aanleg van houtkanten, die een natuurlijke afscherming vormen en nestelplaatsen bieden voor kleinere dieren.
• Bijen- en vlindervriendelijke planten gebruiken bij het aanplanten van plantsoenen.
• De Mooimakers blijven ondersteunen in de strijd tegen zwerfvuil, aangevuld met camerabewaking op probleempunten. Ook eenvoudige maatregelen zoals “peukenbekkies” kunnen helpen voor een propere omgeving.
• Ontharding door in woonstraten meer bomen aan te planten.

4.2 Open ruimte bewaren

Zie punt 3.1

Het aandeel van de open ruimte (landbouw, weiden, natuur) ligt in Herent met 61% lager dan het Vlaams gemiddelde. Ook de verharding, 16%, is relatief hoog en stijgend. Die trend kunnen we ombuigen om Herent aangenaam en groen te houden voor de inwoners.

Concrete acties

• Een gemeentelijk Onthardingsplan zorgt dat de totale verharding in Herent afneemt ; dat is gunstig om overstromingen te voorkomen. Extra verharding op de ene plek wordt gecompenseerd door ontharding voor insijpeling en waterbuffering. Het plan omvat een inventarisering, een beleid voor de gemeentelijke eigendommen en een stimuleringsbeleid naar de inwoners toe.
• Geen open ruimte beplanten met zonnepanelen of zonnecollectoren! Ook al zijn die belangrijk voor de energietransitie en renderen ze misschien meer dan landbouw.
• Het aankoopfonds en aankoopbeleid ‘Openbare ruimte’ (zie 2.1 Ontmoetingsplekken) wordt ook gebruikt voor het verwerven van terreinen, ook in woongebied, die als groengebied opengesteld kunnen worden. Zo worden ze gevrijwaard van verharding en kunnen ze een rol spelen als verkoeling bij hittegolven en buffer bij wateroverlast.

4.3 Openbaar groen

Herent heeft veel grote en kleine stukken openbaar groen, onder de vormen van parken en parkjes, bomen en haagkanten, bloemenweiden en borders, speeltuinen. Dat moet goed onderhouden worden en kan nog verder uitgebreid worden. Openbaar groen is belangrijk voor de biodiversiteit, voor rust en verpozing, maar ook voor afkoeling tijdens grote hitte, in combinatie met water.

Speerpunt 3: Bachterveld, een openbaar park

Groen, waterspel, picknick

De site Bachterveld, een open ruimte gelegen tussen Veltem en Beisem, blijft na het juridisch schrappen van het RUP Veltem dan toch ingekleurd als woonuitbreidingsgebied, zoals was vastgelegd in het gewestplan Leuven van 1977. Ontwikkelaars kunnen de gemeente nu vragen om daar te mogen bouwen - gezien de grote vraag naar woningen in onze regio niet zo denkbeeldig …

Maar te veel nieuwe bebouwing tast het landelijk karakter van Veltem en Beisem aan. De site Vitalac in het centrum van Veltem staat in datzelfde gewestplan ingekleurd als woongebied, dat dus snel kan bebouwd worden.

N-VA Herent wil Bachterveld bewaren als groene long voor de dorpskern, met speelruimte, bomen en houtkanten en een gezuiverde en opengemaakte Beysemveldloop om water de ruimte te geven. Een wandel- en speelgebied met banken en rustplekken, gelegenheid voor ontmoeting, picknick en barbecue, voor alle inwoners van Veltem en Beisem, vlakbij het dorp.

Andere concrete acties - Zie 2.1 Ontmoetingsplekken.

• Ontmoetingsplek rond kerk Winksele met bloemen en struiken, banken, water voor kinderen.
• Gedeeld ruimtegebruik park Betlehem, in samenspraak met de eigenaars.
• Stille Tuin in Van Bladelstraat.
• Een groter en natuurvriendelijker Wildemanspark
  • Na studie en bevraging van de omwonenden en alle inwoners.
  • Groter na eventuele integratie van tennisvelden, naschoolse opvang en bijkomende ingangen.
  • Biodivers met streekeigen bomen, struiken en haagkanten en met een natuurvijver.
  • Met een buurthuis als ontmoetingsplek, eventueel in combinatie met horeca; en zitbanken of zitkuil, barbecue- of picknickplek, openbare toiletten.
  • Voor ontspanning, stilte en natuurbeleving, rustige ontmoeting.
• Onze-Lieve-Vrouwplein Herent met groen, water en terrassen
• Ecoduct Roeselbergbrug over de drukke Mechelsesteenweg (tevens verbinding van wandel- en fietsroutes) - zie 4.4. Trage wegen, wandelpaden en fietsroutes.
• Beeldenpark IJzerenberg met kunst in de openbare ruimte.
• Ecoduct over de Bertemsebaan ter verbinding van Bertembos en het Radioweg-gebied.

4.4 Wandelen en fietsen in de natuur

Zie ook 2.5 Trage wegen, wandelpaden en fietsroutes.

Trage wegen, wandelpaden en fietsroutes zijn, naast hun gezondheids-, recreatieve en sportieve functie, ook belangrijk om in aanraking te komen met natuur. Het netwerk moet dicht genoeg zijn zodat elke inwoner op wandelafstand een groene omgeving vindt om te wandelen of fietsen.

• Goed onderhoud van wandelpaden en fietsroutes zodat deze open en toegankelijk blijven.
• Aanleggen van paddenpoelen en kleine natuurvijvers op openbaar domein langs de wandelpaden, eventueel in samenwerking met buurten, straten, organisaties of verenigingen (bv. Natuurpunt) - zie 4.5 Waterplan Herent.
• Uitbreiding van het gemeentelijk parkgebied Mollekensveld
• Roeselbergbrug over de Mechelsesteenweg om wandel- en fietsroutes te verbinden.

Speerpunt 9: Waterplan Herent

Plezier voor mens en dier

We kennen meer periodes van lange droogte of regen, met heel laag of heel hoog grondwater en af en toe zelfs een heuse ‘waterbom’. Het gevolg: dorre of verzopen natuur, lege waterputten of ondergelopen kelders en soms overstroomde straten. Maar water is niet enkel last, het biedt ook kansen: voor onze natuur en biodiversiteit, voor de schoonheid van onze openbare ruimte, voor afkoeling en voor spel- en zwemplezier.

Met de scheiding van regenwater en afvalwater, de aanleg van wadi's en waterbuffers en anti-erosiemaatregelen heeft Herent al heel wat gedaan. Om het waterprobleem samenhangend aan te pakken én om waterkansen waar te maken, werken we aan een gemeentebreed waterplan. Water moet kunnen insijpelen als buffer om droogte te doorstaan en wateroverlast te voorkomen, en water maakt tegelijk onze natuur mooier en veelzijdiger, verfraait parken en pleinen, biedt afkoeling en nodigt uit tot spelen en zwemmen. Met het waterplan bouwen we aan waterreserves, en zorgen we ervoor dat regenwater een natuurlijk en niet-bedreigend onderdeel wordt van onze leefomgeving.

Het Waterplan Herent

Hoe kunnen we regenwater opvangen en laten insijpelen? Hoe dit water gebruiken om het landschap te verfraaien? Waar kunnen we speelwater voorzien door de aanleg van een natuurvijver? Zijn ondergrondse waterbuffers op grote schaal een zinvolle oplossing voor lokale wateroverlast? In het waterplan zoeken we een antwoord op al deze vragen, met oplossingen die voldoen aan Herentse noden.

Enkele mogelijke acties:

• Paddenpoelen en kleine natuurvijvers op openbaar domein langs de wandelpaden.
• Natuurlijke beken herstellen, met eventueel wachtbekkens.
• Natuurvijvers in de parken (Wildemanspark, IJzerenbergpark, Bachterveld, …).
• Ontharding realiseren op openbaar domein en stimuleren op privédomein.
• Waar mogelijk bijkomende wadi’s.
• Natuurvriendelijke anti-erosiemaatregelen zoals grasstroken naast akkers.
• Opvangen van regenwater in watertonnen, ter beschikking van onze inwoners.
• Verder doorvoeren van de scheiding tussen hemelwater en afvalwater in de rioleringen.
• Overstromingsgevoelige gebieden herbekijken: van preventief buffercapaciteit verhogen tot  verwerven van te koop aangeboden woningen m.b.v. Aankoopfonds en aankoopbeleid ‘Openbare ruimte’ (zie 2.1 Ontmoetingsplekken).
• Zwem- & natuurvijver(s) voor recreatie, biodiversiteit en bufferen van water.
• Aanleggen van waterpartijen en fonteinen op pleinen.
• Plonsbaden in speeltuintjes.

4.5 Andere projecten en acties

• Lokaal bomenplan: inventaris van grote, kenmerkende bomen
• Openbare vuilnisbakken: moderniseren van bestaande vuilnisbakjes, extra hondenpoepzakpalen
• Bijenvriendelijke acties: imkersbond als structurele partner inschakelen, strijd tegen de Aziatische hoornaar ondersteunen door verdelging te financieren, bloemende aanplant
• Houtkanten en hagen langs velden en weiden aanleggen: kleine landschapselementen zijn erg belangrijk voor fauna en flora.
• Degelijk bermbeheer dat netheid en ecologie combineert.

Ook al werken veel Herentenaren buiten de gemeentegrenzen, ondernemingen en ondernemers zijn een belangrijke basis voor onze welvaart en ze brengen dynamiek. Daarom moet ondernemerschap niet gehinderd maar gefaciliteerd worden, door hulp bij wegenwerken, door een stimulerend gemeentelijk beleid, door onze ondernemingen in de kijker te zetten via communicatie en evenementen, en door infrastructuur uit te bouwen die uitnodigt tot ondernemen.

5.1 Speerpunt 7 Minder-hinder ambtenaar

Alles bereikbaar en veilig bij wegenwerken

Het probleem

Ook de komende jaren zijn er veel grote wegenwerken gepland in Herent. De Brusselsesteenweg wordt in fases heraangelegd, met vernieuwde riolering en vrijliggende fietspaden, op de Mechelsesteenweg moet het kruispunt Omleiding-Bovensteenweg omgevormd worden tot een ‘ovonde’, de Haachtstraat zal - hout vasthouden - eindelijk vernieuwd worden, … Deze en ongetwijfeld nog meer langdurige werken op belangrijke en drukke verkeersassen zullen gepaard gaan met omleidingen, ook door onze dorpskernen. Dat betekent overlast voor inwoners en handelaars, terwijl anderen dan weer langdurig moeilijk bereikbaar dreigen te raken.

Onze oplossing

N-VA Herent wil een minder-hinder ambtenaar die specifiek verantwoordelijk is voor de veiligheid en de bereikbaarheid tijdens werken, over het hele grondgebied. Een persoon die rechtstreeks aanspreekbaar is voor de omwonenden en handelaars en die rechtstreeks handelt met de wegenwerkfirma's. Enkel zo kunnen we de hinder zo klein mogelijk houden en het beste maken van een moeilijke periode. Ook het veelvuldige openbreken van stoepen voor fiber, waterleiding of elektriciteit, kan nauwkeuriger opgevolgd en gecontroleerd worden.

Minder-hinder en grotere veiligheid door directe actie op het terrein!

5.2 Andere beleidsmaatregelen

Herent moet een beleid voeren dat geen stokken in de wielen steekt maar de bureaucratie tot een minimum beperkt en dat de ondernemers met raad en daad helpt.

• Ondernemersraad opwaarderen en actief betrekken als een forum waar ondernemers niet alleen pijnpunten en wensen kwijt kunnen, maar ook mee denken en mee organiseren met de gemeente.
• Info uitwisselen en samenwerkingen opstarten met verenigingen zoals JCI/VOKA.
• Snoeien om te bloeien: Bureaucratie wegwerken, regels die meer last dan hulp zijn opsporen en afschaffen, belemmeringen identificeren en elimineren, duidelijkheid en rechtszekerheid m.b.t. vergunningen.
• Visie detailhandel en horeca uitwerken en in een concreet actieplan omzetten:
  • Waar is wat wenselijk?
  • Wat is mogelijk gezien de maatschappelijke evoluties (auto, online handel, tv, pc enz., …)?
  • Welke stimulansen zijn mogelijk (beleid, mobiliteit, infrastructuur, …)?
• Lokale ondernemingen in de kijker zetten via diverse kanalen: Info Herent, website, wereldmarkt
• Lokale productie, korte keten en eerlijke handel ondersteunen.

5.3 Infrastructuur uitbouwen

• Bestaande ondernemingen in woongebied herlocaliseren naar bedrijventerreinen zodat de hinder door lawaai, transport en vervuiling verdwijnt (en er ruimte komt voor nieuwe woongelegenheid) en bijkomende ondernemingen aantrekken voor de bedrijventerreinen.
• Door het creëren van meer ontmoetingsplekken in de dorpskernen, met bijhorende evenementen, krijgen winkels, cafés, restaurants en afhaalzaken daar nieuwe kansen. Vooral het vernieuwde Onze-Lieve-Vrouwplein met terrassen, groen en water biedt perspectieven als ‘horecaplein’ - zie 2.1 Ontmoetingsplekken.

5.4 Evenementen

• Wekelijkse markt reactiveren door het aanstellen van een marktleider die actief prospecteert, bekendmaakt, activiteiten organiseert en coördineert (bv. met busdienst Herent-Winksele-Veltem).
• Ondernemersdorp wereldmarkt verder uitbouwen: zorgen voor een aanbod van info, producten, eten en drinken, met de nadruk op lokale ondernemingen.
• Actieve deelname aan de jaarlijkse Open Bedrijvendag.

In Herent leven we goed samen, met een uitgebreid en levendig verenigingsleven, actieve buurten door de vele straat- en buurtcomités en veel evenementen georganiseerd door de verenigingen en onze gemeentelijke dienst Vrije Tijd en GC De Wildeman. Het OCMW, het Bijzonder Comité, het lokaal dienstencentrum d’Ontmoeting en vele vrijwilligersorganisaties, mantelzorgers en goede buren proberen noden tijdig op te sporen en te lenigen. Er zijn ook specifieke voorzieningen voor gezinnen met kinderen, senioren, minder-mobielen en hulp bij het zoeken naar werk of woonst.

Maar alles kan beter. Herent kan nog meer een gemeenschap worden waarin we voor elkaar zorgen. Op sociaal vlak focust N-VA Herent op drie grote actieterreinen:

• een veilige en aangename openbare ruimte die uitnodigt om elkaar te ontmoeten;
• een sterker sociaal weefsel door het stimuleren van alles wat mensen samenbrengt;
• het actief opsporen en verhelpen van probleemsituaties.

6.1 Sociaal beleid tegen armoede, eenzaamheid en uitsluiting

We moeten vooral voorkomen dat mensen in de problemen geraken, maar wanneer dat dan toch het geval is wordt het opsporen en efficiënt verhelpen van probleemsituaties noodzakelijk. Beide vereisen een actieve en proactieve benadering, niet passief wachten tot iets gemeld wordt.

De context van de hulpverlening verandert voortdurend door nieuwe regelgeving en nieuwe instrumenten. Ook de samenleving evolueert snel, met als belangrijkste uitdagingen de digitalisering en de energietransitie. Beide veranderen ingrijpend de manier waarop we leven, communiceren, wonen, ons verwarmen en/of koel houden en ons verplaatsen. Een belangrijke factor om mee te zijn is kennis. Sociale hulp focust op het verspreiden van die noodzakelijke kennis, met een cruciale rol voor LDC d’Ontmoeting en van specifieke gemeentelijke dienstverlening via ‘loketten’ zoals het Woonenergieloket of het Huis van het Kind. N-VA Herent wil die aanpak uitbreiden en dichter bij de mensen brengen, onder andere door een versterkte aanwezigheid in de deelgemeenten.

Concrete acties

• Sterker ondersteunen en meer systematisch organiseren van vrijwilligersinzet
• Herents Vrijwilligerskorps voor crisissituaties - zie 3.2 Aangenaam en veilig wonen.
• ‘Buddy’-systeem van vertrouwenspersonen voor mensen in moeilijke situaties verder uitbouwen.
• Meer nadruk op veldwerk: actief mogelijke problemen opsporen om mensen te geven waar ze recht op hebben, ook als ze daar zelf niet van op de hoogte zijn.
• Actieve inbreng via onze vertegenwoordiger in de sociale huisvestingsmaatschappij Woontrots, om de belangen van de Herentse sociale huurders en kandidaathuurders te verdedigen.

6.2 Lokaal Dienstencentrum (LDC) d’Ontmoeting

Het Lokaal Dienstencentrum (LDC) d’Ontmoeting, onder leiding van een centrumverantwoordelijke, met inzet van gemeentepersoneel en een grote groep vrijwilligers, heeft een sleutelrol in het Herents sociaal beleid: om mensen samen te brengen en te activeren, om hen te helpen, om kennis over de samenleving, gezondheid, sociale rechten te verspreiden en om noden en behoeften vroeg te detecteren. De rol van het LDC kan verder uitgebouwd worden, met als prioriteit de uitbreiding naar Veltem.

Concrete acties

• Verbeteren van de samenwerking tussen LDC d’Ontmoeting en andere sociale initiatieven, zowel gemeentelijke (vb. Huis van het Kind) als andere (vb. Stapje in de wereld).
• Verder uitbouwen en versterken van de informatieve en educatieve werking, in samenwerking met andere organisatoren zoals de bibliotheek, welzijnsverenigingen, culturele verenigingen, om de kenniskloof die het functioneren in de samenleving bemoeilijkt te dichten en zo de weerbaarheid te verhogen.
• Ontwikkelen van een concept voor het nieuwe ankerpunt Veltem, samen met gebruikers
• Actieplan op basis van de buurtenquête, om de werking nauwer te laten aansluiten bij de wensen van inwoners

6.3 Straten, buurten en wijken

Straten, buurten en wijken zijn onze natuurlijke ontmoetingsplekken. Goed nabuurschap is belangrijk, zodat mensen niet geïsoleerd geraken in eigen huis. Hoe stimuleren we dat?

Concrete acties
Openbare ruimte voor iedereen

Zie 2.3 Mobiliteit: toegankelijk, veilig, leefbaar, duurzaam.

• Goed onderhoud van voetpaden, vooral ten behoeve van senioren en minder mobielen.
• Alle oversteekplaatsen op rolstoelvriendelijkheid evalueren en problemen oplossen.
• Obstakels op voetpaden inventariseren en systematisch verwijderen.
• Eigen bus tussen Veltem, Winksele en Herent.

Infrastructuur en verbondenheid

• Creëren van nieuwe ontmoetingsplekken - zie 2.1 Ontmoetingsplekken.
• Initiatief ‘Zorgzame buurt Molenveld’ (Oostrem, Ferm Thuiszorg & gemeente: https://www.zorgenvoormorgen.be/zorgzamebuurten/hetmolenveld) uitbreiden naar andere wijken.
• Ontvangst en ‘inburgering’ van nieuwe inwoners - zie 1.4 Communicatie en inspraak.
• We creëren ankerplekken in de gemeente, die de persoonlijke band tussen inwoners en hun leefomgeving verankeren: een tutjesboom, een huwelijksmonument, de kerst-wensboom of een vredesvlam… plekken waar elke inwoner zijn tastbare afdruk kan achterlaten.

6.4 Verenigingen en evenementen: ons kostbaar sociaal weefsel

Herent kent een bijzonder rijk verenigingsleven, met veel leden en activiteiten, voor jong en oud en iedereen daartussen, voor alle mogelijke vrijetijdsbestedingen, sporten en interesses. De verenigingen en de gemeente (dienst vrijetijd en GC De Wildeman) organiseren een enorme waaier aan evenementen. Samen zorgt dat voor het Herents sociaal weefsel: mensen komen uit hun huizen.

N-VA Herent wil het bestaand beleid van steun, zowel financieel als logistiek, aan verenigingen en evenementen voortzetten en versterken. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor het cultuurnetwerk als spreekbuis en vertegenwoordiger van de verenigingen.

6.5 Kinderopvang

Voldoende kinderopvangplaatsen voorzien blijft een uitdaging: het aanbod staat onder druk doordat er minder uitbaters zijn (krapte op de arbeidsmarkt) en door strengere regelgeving. Zowel ouders als de overheid stellen (terecht) hogere eisen, die maken dat het voor aanbieders moeilijker wordt een kinderopvang (financieel) leefbaar uit te baten.

N-VA Herent wil een plan van aanpak dat prioritair inzet op het behoud van de bestaande inkomenstariefplaatsen in Herent waarbij we voortdurend zoeken naar het creëren van bijkomende kinderopvangplaatsen. We moeten daarbij creatief te werk gaan en eventueel ook gemeentelijke middelen inzetten.

Het BOA-decreet (buitenschoolse opvang en activiteiten) verandert vanaf 2026 de aanpak van de opvang van schoolgaande kinderen. De gemeente wordt de regisseur en ontvangt de subsidies, en krijgt als opdracht activiteiten te ontwikkelen voor de opgevangen jeugd. N-VA Herent bevestigt de belangrijke rol van IGO/Hib-Hop en zal samen met hen een concept uitwerken voor alle school-opvangplekken in Herent.

6.6 Herent in de wereld

In al de tijd dat N-VA Herent de gemeente mee bestuurde, is er oog geweest voor de band met het ‘het zuiden’, de landen en gemeenschappen in ontwikkeling. Daarbij ligt de focus al vele jaren op de broederband en uitwisseling met gemeenschappen in Guatemala, in samenspraak met de Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (GROSH) en veel Herentse verenigingen.

Er ligt een belangrijke taak op de plank om de bestaande werking ook in nieuwe omstandigheden levend te houden. De pioniers van weleer gaan met pensioen, de belangstelling van nieuwe generaties ligt niet meer op dezelfde onderwerpen… nood aan vernieuwing?

N-VA Herent wil de lokaal-mondiaal werking herdenken, herijken. Hoe kunnen we de banden met de wereld versterken, vernieuwen, eigentijds maken zonder de geest van samenwerking en verbondenheid te verliezen. Daarvoor willen we samen met alle verenigingen en organisaties een nieuw kader uitdenken!

De afgelopen jaren hebben we de Herentse spirit getoond bij de opvang van de vluchtelingen uit Oekraïne. Die bereidheid om actief ons beste beentje voor te zetten en niet weg te kijken willen we bewaren. Met die ingesteldheid krijgt geen crisis ons klein!

Herent heeft een bijzonder groot en gevarieerd cultuur- en vrijetijdsaanbod dankzij onze vele actieve verenigingen, een dynamische Dienst Vrije Tijd en GC De Wildeman en een alerte Cultuurraad. N-VA Herent wil die dynamiek behouden en met financiële en logistieke steun verder uitbouwen.

7.1 Cultuurbeleid

• GC De Wildeman: behoud van financiële en logistieke steun; herbekijken en na raadpleging van alle betrokkenen eventueel aanpassen van de structuur en werking.
• Leesbevordering en auteurslezingen via samenwerking van de Bibliotheek Herent met de Bibliotheekraad, Davidsfonds en andere socio-culturele verenigingen.
• Budget en aankoopbeleid voor kunst in de openbare ruimte.
• Aankoopfonds en aankoopbeleid ‘Openbare ruimte’, ook voor waardevol onroerend erfgoed - zie 2.1 Ontmoetingsplekken.

7.2 Cultuurinfrastructuur

• GC Wildeman: uitwerken van een concept voor een grotere cultuurzaal, aangepast aan de bevolkingstoename van Herent.
• Infocentrum en picknickplein Kareelsteen in gerenoveerd gebouw uit lokale kareelsteen aan kruispunt Mollekensstraat-Acacialaan (eigendom gemeente) met diverse functies:
  • erfgoed: borden met uitleg over de leemgroeven in de buurt, bakken van kareelstenen, economische en sociale betekenis, gebruik in gebouwen (muur Betlehem, gewelf Onze-Lieve-Vrouwkerk, alle huizen van vóór 1920), start van Kareelsteenwandeling langs groeven én bouwwerken uit kareelsteen;
  • ontmoeting: picknickplein met barbecue-installatie en zicht op Kareelveld en Leuven;
  • wandelrecreatie: centraal knooppunt voor wandelnetwerk in alle richtingen.
• Beeldenpark IJzerenberg met kunst in de openbare ruimte.

7.3 Cultuurvorming en -onderwijs

Jeugd

Zie 9.4 Vorming binnen verenigingen en organisaties.

Veel verenigingen en organisaties in Herent hebben een jeugdwerking voor sport (voetbal, volley, gym, badminton…), voor muziek (Harmonie, JMA De Hommel) of dans.

Sinds kort biedt de gemeente deeltijds kunstonderwijs muziek en woord aan in samenwerking met SLAC Leuven. Deze initiatieven moeten waar mogelijk gefaciliteerd worden, bv. door het ter beschikking stellen van lokalen in GC De Wildeman, Sportcentrum Bart Swings en andere gemeentelijke infrastructuur, of financieel door het aanbieden van een kansentarief met de UitPas. Door zo het aanbod beter toegankelijk te maken vergroten we de kans dat jongeren zich ontplooien en meer bewegen.

Volwassenen

We ondersteunen Herentse verenigingen en organisaties die dit aanbieden, in samenwerking met de Cultuurraad.

Herent beschikt al over een prachtige sportinfrastructuur, maar daar komt hopelijk snel nog het zwembad en de zaal voor vechtsporten bij! Het sportbeleid om verenigingen en individuen te ondersteunen en passend te eren, wordt voortgezet.

8.1 Speerpunt 4: Zeker zwemmen

Haalbaar en betaalbaar – voorrang voor Herentenaren

Er wordt al heel lang gepraat over een Herents zwembad, en het heeft al veel zweet en geduld gekost om te geraken waar we nu staan, ondanks corona en andere crisissen: het geheel van eisen waaraan het zwembad en de bijhorende gevechtssportzaal moeten voldoen, werd in juni 2024 goedgekeurd door de gemeenteraad. Op basis daarvan kunnen geïnteresseerde bouwbedrijven nu een ontwerp en offerte indienen, maar de beoordeling van de offertes en verdere onderhandelingen zullen nog tijd vergen.

Een groot bouwproject, maar doordacht en verantwoord: in onze eigen gemeente zwemmogelijkheid in een instructiebad met 2 deelzones, een vloerlift om makkelijk (en zelfstandig) in en uit het water te raken - én een nieuwe gevechtsportzaal.

Dankzij verstandig financieel beheer beschikken we nu al over de nodige budgetten om dit te bouwen en uit te baten. Belangrijk is ook dat we de zwemtarieven voordelig houden voor onze inwoners én dat onze eigen schoolkinderen voorrang krijgen voor de schoolzwemlessen. Zo wordt het een echt Herents zwembad.

N-VA Herent garandeert u: het zwembad blijft haalbaar en betaalbaar, duurzaam en zuinig uitgebaat, en het komt er - eindelijk!

8.2 Andere sportinfrastructuur

• Bijkomende kunstgrasvelden ter vervanging van grasvelden
• Zwem- en natuurvijver ‘Herent’Bad’: zwemmen in open lucht - zie 4.5 Waterplan Herent.
• Bewegen en sporten stimuleren (met voorbeeld Molenveld) via fitnessroutes met borden en uitrusting, uitgestippelde wandel-, loop-, fiets en mountainbiketrajecten…

8.3 Sportbeleid: ondersteunen en stimuleren

• Nauwe samenwerking met Advies- en Overlegplatform Sport (AOP-sport, ex-Sportraad).
• Sportclubs en individuele sporters ondersteunen, financieel, materieel en organisatorisch.
• De successen van clubs en individuen eren en meevieren (bv. Gala der Kampioenen).
• Sport als verbinder: samen supporteren bij grote sportevenementen op groot scherm (Hangar 3020).
• Meer inwoners stimuleren om dagelijks te bewegen op een makkelijke en goedkope manier.

De jeugd is onze toekomst. Daarom moet Herent kind- en jongerenvriendelijk zijn, door ouders met raad en daad te ondersteunen, door voldoende kinderopvang, door goede en veilige scholen, door een groot aanbod van sport, spel, muziek en dans en door sterke jeugdbewegingen.

9.1 Jeugdbeleid

• We bouwen Het Huis van het Kind, opgroeien in Herent (https://www.herent.be/huisvanhetkind) verder uit.
• Maximaal inzetten op speelpleinwerking, belangrijk voor werkende ouders en als integratiemiddel voor nieuwkomers.
• Samen studeren op meer plaatsen mogelijk maken.
• Kwetsbare gezinnen met kinderen ondersteunen via Home Start, dat werkt met vrijwillige buddy’s en informele begeleiding.

9.2 Kinderopvang

Zie punt 6.5.

Voldoende kinderopvangplaatsen voorzien blijft een uitdaging: het aanbod staat onder druk doordat er minder uitbaters zijn (krapte op de arbeidsmarkt) en door strengere regelgeving. Zowel ouders als de overheid stellen (terecht) hogere eisen, die maken dat het voor aanbieders moeilijker wordt een kinderopvang (financieel) leefbaar uit te baten.

N-VA Herent wil een plan van aanpak dat prioritair inzet op het behoud van de bestaande inkomenstariefplaatsen in Herent waarbij we voortdurend zoeken naar het creëren van bijkomende kinderopvangplaatsen. We moeten daarbij creatief te werk gaan en eventueel ook gemeentelijke middelen inzetten.

Het BOA-decreet (buitenschoolse opvang en activiteiten) verandert vanaf 2026 de aanpak van de opvang van schoolgaande kinderen. De gemeente wordt de regisseur en ontvangt de subsidies, en krijgt als opdracht activiteiten te ontwikkelen voor de opgevangen jeugd. N-VA Herent bevestigt de belangrijke rol van IGO/Hib-Hop en zal samen met hen een concept uitwerken voor alle school-opvangplekken in Herent.

9.3 Onze scholen

Herent heeft zeven lagere scholen (waaronder de gemeenteschool Toverveld) en één middelbare school eerste graad, samen goed voor ruim meer dan duizend leerlingen. De gemeente heeft de verantwoordelijkheid om de eigen gemeenteschool passend te ondersteunen, een veilige schoolomgeving te verzekeren en faciliteiten zoals zwemmen in de nabijheid aan te bieden.

Acties

• Zeker zwemmen - zie punt 8.1

Op dit moment zijn de zwemlessen tijdsintensief door de afstand tot het zwembad en extra kosten voor busvervoer. Ons nieuw zwembad wordt ook en vooral gebouwd voor de Herentse schoolkinderen: het is makkelijk te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer te bereiken.

• Veilige schoolomgevingen - zie punt 2.6.

Alle schoolomgevingen en de toegangswegen moeten door verkeersregelingen en infrastructuuringrepen veiliger gemaakt worden. Als daardoor meer kinderen te voet of per fiets komen en niet met de auto gebracht worden, maakt dat de schoolomgevingen op zich al veiliger.

• Instroom van anderstalige kinderen

De wereld verandert, en Herent verandert mee: het aantal kinderen uit andere culturen en met een andere thuistaal neemt toe. Dat kan soms extra inspanningen vragen of uitdagingen creëren die we best samen met alle scholen aanpakken. De Herentse onderwijsraad, waarin alle directies vertegenwoordigd zijn is het klankbord voor de gemeente om te bepalen welke ondersteuning nuttig en nodig is. N-VA Herent wil de piste van taalondersteuning, huiswerkbegeleiding of time-out onderzoeken en inbedden in onze Herentse scholen.

9.4 Vorming binnen verenigingen en organisaties

Veel verenigingen en organisaties in Herent hebben een jeugdwerking voor sport (voetbal, volley, gym, badminton…), voor muziek (Harmonie, JMA De Hommel) of dans.

Sinds kort biedt de gemeente deeltijds kunstonderwijs muziek en woord aan in samenwerking met SLAC Leuven. Deze initiatieven moeten waar mogelijk gefaciliteerd worden, bv. door het ter beschikking stellen van lokalen in GC De Wildeman, Sportcentrum Bart Swings en andere gemeentelijke infrastructuur, of financieel door het aanbieden van een kansentarief met de UitPas. Door zo het aanbod beter toegankelijk te maken vergroten we de kans dat jongeren zich ontplooien en meer bewegen.

Volwassenen

We ondersteunen Herentse verenigingen en organisaties die dit aanbieden, in samenwerking met de Cultuurraad.

9.5 Jeugdbewegingen en jeugdhuis

Jeugdbewegingen zijn uniek en onvervangbaar voor onze Herentse samenleving. We blijven deze stevig steunen, financieel en logistiek. Dit geldt ook voor het jeugdhuis De Molotov.

Senioren, steeds talrijker in Herent, zijn (doorgaans) niet meer beroepsactief, maar velen leveren nog altijd een onschatbare bijdrage aan onze Herentse gemeenschap: de meeste verenigingen en evenementen kunnen gewoon niet zonder hen. Die inzet bevordert hun eigen gezondheid en geluk, maar het houdt Herent ook levend en levendig. 

Maar ouder worden brengt ook problemen en noden met zich. Omdat veel senioren met vragen blijven zitten en niet weten waar zich te wenden, is een Steunpunt Senioren noodzakelijk. Ook belangrijk: een beleid om armoede en vereenzaming tegen te gaan, een verdere uitbouw van het Lokaal Dienstencentrum (LDC) d’Ontmoeting, een seniorenwoonbeleid waardoor mensen in Herent aangepast kunnen blijven wonen en tenslotte een veilige en aangename omgeving die uitnodigt om buiten te blijven komen en anderen te ontmoeten.

10.1 Actief en onmisbaar

Senioren zijn van essentieel belang voor de Herentse samenleving: zonder hen zouden veel verenigingen niet draaien en veel evenementen niet doorgaan. Bovendien vormen ze ook het geheugen van Herent, ze weten vanwaar we komen.

Concrete acties

• Vrijwilligerswerk door senioren promoten en faciliteren (vooral vanuit LDC d’Ontmoeting).
• Werking en representativiteit van de Ouderenadviesraad (OAR) versterken.
• Plaatselijke seniorenverenigingen ondersteunen.
• Seniorenparticipatie in andere adviesraden stimuleren: ook daar komen zaken aan bod die senioren aanbelangen en moet hun stem gehoord worden.
• Ondersteuning voor het Genootschap voor Heemkunde en de Stuurgroep Erfgoed.

10.2 Speerpunt 8: Steunpunt Senioren

Vragen beantwoorden, problemen oplossen

Herent telt een groeiende en heel gevarieerde groep senioren, gaande van net gepensioneerden over kwieke zeventigers, krasse tachtigers en energieke negentigers tot onze oudste inwoner van 108 (!). Doorgaans willen mensen zo lang mogelijk thuis blijven wonen, in het eigen vertrouwde nest, eventueel mits aanpassingen en extra hulp. En als dat niet meer gaat, willen ze het best mogelijke alternatief. Maar senioren hebben ook andere kopbrekens: financiën en administratie, vereenzaming en gezondheid, mobiliteit en vrijetijd, ‘niet meer mee kunnen’ met alle veranderingen.

Er is heel wat hulp beschikbaar, door veel verschillende instanties, maar hoe de weg vinden in het aanbod en de mogelijkheden? Hoe een concrete vraag beantwoord krijgen of de juiste oplossing ontdekken voor een specifiek probleem?

Onze oplossing: Steunpunt Senioren

De grote meerwaarde van een Steunpunt Senioren is dat men op één locatie, in één loket terecht kan met alle vragen en problemen en samen zoekt naar een duidelijke en concrete oplossing. Gemakkelijk bereikbaar, laagdrempelig en zonder verplichtingen. Geen doorgeefluik dat alleen maar doorverwijst naar elders en zo de mensen toch weer in de steek laat, maar heldere informatie, duidelijke antwoorden, helemaal tot de uiteindelijke oplossing. Zodat iedereen met de juiste informatie zelf kan beslissen.

10.3 Sociaal beleid tegen armoede, eenzaamheid en uitsluiting

Senioren lopen een risico op specifieke sociale problemen: vereenzaming door het wegvallen van de werkomgeving of het verlies van partner, familie, vrienden, beperktere mogelijkheden en mobiliteit door gezondheidsproblemen, financiële moeilijkheden door verminderd inkomen en/of grotere uitgaven voor gezondheid, hulp, aanpassen van de woning, ...

Het beleid van de gemeente moet enerzijds preventief noodsituaties proberen te voorkomen, en anderzijds problemen tijdig opsporen om daar, met andere actoren, een antwoord op te bieden.

De pensionering van de talrijke babyboomers doet het aandeel van de senioren in de Herentse bevolking sterk toenemen en zorgt tegelijk voor druk op de financiële middelen door een dalende actieve bevolking, terwijl ook voldoende zorgpersoneel vinden een uitdaging wordt. Een mogelijk antwoord daarop is technologische innovatie zoals telezorg, domotica, robotica, draagbare gezondheidstechnologieën, artificiële intelligentie.

Concrete acties

• Mantelzorgondersteuning: versterking en kwaliteitsverhoging van de mantelzorg voor senioren (en anderen) door een aanbod van trainingen, respijtzorg, emotionele ondersteuning, subsidies.
• Een zorgplan voor senioren om als gemeente met andere actoren zoals zorginstellingen, middenveldorganisaties, vrijwilligersgroepen en privéspelers een geïntegreerd en gecoördineerd zorgnetwerk voor senioren uit te bouwen om de beschikbare middelen efficiënter te benutten. Het doel is een omgeving waarin alle ouderen de aan hun persoon en levenssituatie aangepaste zorg en ondersteuning krijgen.
• Proactief noden opsporen en erop inspelen:
  • meer veldwerk door de maatschappelijk werkers en vrijwilligers, vooral gericht op hoogbejaarden en senioren zonder netwerk of met gezondheidsproblemen, met actieve opsporing, regelmatig contact en opvolging, ook via systematische huisbezoeken;
  • meldpunt en alarmsysteem voor noodsituaties (niet enkel voor senioren);
  • opzetten en ondersteunen van netwerken (familie, buren, buddy’s, gezondheidswerkers en ondersteuning zoals huisartsen, thuisverpleging, Ferm enz.) rond vooral kwetsbare senioren (hoogbejaard, met gezondheidsproblemen, financieel precair, beperkte familie of netwerk).
• ‘Burenhulp’ voor hulpbehoevende senioren (en anderen) met een beperkt plaatselijk netwerk, op initiatief van de sociale dienst of LDC maar steunend op middenveldorganisaties, straat- en buurtcomités en buren voor ‘kleine’ hulp: boodschappen, occasioneel vervoer, administratie, …
• Vrijwilligerswerking verder uitbouwen voor senioren maar ook voor andere inwoners - zie 6.1 Sociaal beleid tegen armoede, eenzaamheid en uitsluiting.
• Promoten van de UitPas, o.a. via LDC d’Ontmoeting, en zeker de UitPas met kansentarief.
• Om ‘losse’ ontmoeting en onderling contact te bevorderen: babbel met koffie, thee of water in deel van de bibliotheek tijdens de sluitingsuren (dus zonder uitlening!).

10.4 LDC d’Ontmoeting voor senioren

Zie 6.2 Lokaal Dienstencentrum (LDC) d’Ontmoeting.

Senioren vormen één van de belangrijkste doelgroepen van LDC d’Ontmoeting, met specifieke projecten en acties. LDC d’Ontmoeting moet voorbereid zijn op de toename van het aandeel senioren en vooral hoogbejaarden en moet tijdig de werking naar die groep toe versterken, met nieuwe aangepaste initiatieven in samenwerking met andere actoren. Prioritair daarbij:

• Werking LDC uitbreiden naar andere kernen, in de eerste plaats Veltem; dit is erg belangrijk voor senioren (en anderen) die minder mobiel zijn; maar ook een busdienst tussen Veltem, Winksele en Herent (zie punt 2.2) zal de bereikbaarheid van het LDC sterk verbeteren.
• Verbeteren van de samenwerking met de gemeentelijke diensten, ook buiten de sociale dienst.
• Verkleinen van de ‘digitale kloof’ door opleidingen en door als aanspreekpunt te fungeren zodat senioren in een snel veranderende samenleving zelfstandig blijven bij bankzaken, betalingen, winkelen, informatie vinden, administratieve verplichtingen, ….

10.5 Wonen en blijven wonen

Naargelang de leeftijd, gezondheidstoestand en persoonlijke situatie kan de woonsituatie evolueren van zelfstandig thuis, al dan niet met allerlei vormen van hulp of dagopvang, over een assistentiewoning of zorgwonen of co-housing tot een woonzorgcentrum. De gemeente moet senioren helpen zodat ze op elk moment de meest geschikte woonvorm kunnen kiezen en om de overgang naadloos te doen verlopen. Daarbij is er een belangrijke rol voor het Steunpunt Senioren (zie 10.2, blz. 20) en andere actoren zoals LDC d’Ontmoeting, CADO (Collectief Autonoom Dagopvang), Herentse assistentiewoningen (Hemelboom, Parkhof, …), woonzorgcentra, thuiszorg en thuisverpleging.

Daarbij moeten niet alleen de huidige behoeften ingevuld worden, er moet ook geanticipeerd worden op te verwachten toename van het aantal (hoog)bejaarden, strengere woonnormen en mogelijke personeelstekorten.

Niet onbelangrijk in een globaal woonbeleid is dat veel senioren hun te grote en moeilijk te onderhouden gezinswoning willen inruilen voor compact, comfortabel en centraal wonen, terwijl jonge gezinnen net meer ruimte nodig hebben. Maar senioren mogen zich nooit onder druk gezet voelen om de vertrouwde omgeving te verlaten als ze dat niet willen!

Om langer zelfstandig te wonen, mits ondersteuning, zijn ook hechte gemeenschappen en buurten nodig. Daarom moeten ook burenhulp en mantelzorg gestimuleerd worden (zie punt 10.3).

10.6 Een veilige en vriendelijke omgeving

De openbare ruimte moet zo ingericht worden dat er geen belemmeringen zijn om buiten te blijven komen en anderen te ontmoeten. Makkelijke mobiliteit is essentieel voor zelfstandigheid en sociale inclusie, door blijvende toegang te bieden tot zorg, sociale activiteiten en andere essentiële diensten zoals De Kouter, bibliotheek, GC De Wildeman, de bank, post, winkels en cafés.

Daarvoor moet het verkeer veilig zijn, moeten straten en voetpaden goed onderhouden en vrij van obstakels zijn en moeten alle oversteekplaatsen rolstoel- en rollatorvriendelijk zijn.

Maar de openbare ruimte moet ook vriendelijk, toegankelijk en uitnodigend ingericht worden. Bij elke ingreep moet expliciet aandacht zijn voor de bereikbaarheid door minder-mobiele senioren - inclusief de autobereikbaarheid mits voldoende kortparkeergelegenheid, gehandicaptenparkeerplaatsen of kus&rijplekken.

Het versterken en promoten van de wekelijkse markt, tenslotte, garandeert het voortbestaan van deze ontmoetingsplek.